AKP iktidarının HSYK seçimlerinden zaferle çıkmasının ardından Meclis’e sunduğu yargı paketinin iki hedefi var: Cemaat ve sokaklar… Paketle anayasal düzene karşı işlenen suçları dinleme kapsamına almayı planlayan iktidar, öncelikle 17 Aralık ile “anayasayı düzeni ihlal ve hükümeti devirmeye çalışmak”la suçladığı cemaati ablukaya alacak ve etkisiz hale getirecek.
Paket, bu nedenle cemaat soruşturmalarındaki tıkanmaları açacak. Ancak asıl hedef, toplumun hükümet karşıtı muhalif kesimleri olacak. Gezi ve Kobani gibi eylemlere katılanlar, sokağa inenlerin telefonları, “hükümeti devirmeye çalışıyorlar” denilerek dinlenebilecek.
Gezi eyleminde gözaltına alınan bir çok gösterici, “halkı hükümete karşı isyana tahrik etmek”le suçlanmıştı. Paket, George Orwell’ın 1984 romanını da anımsattı. “Big Brother (Büyük Birader) sizi izliyor” mesajının verildiği romanda, totaliter rejimle yönetilen, iktidar partisinin kendi çıkarları uğruna halkı üzerinde baskı kurduğu ülkeyi anlatıyordu. Öte yandan paketteki düzenlemeler ile “özel yetkili hakim ve savcılık” uygulaması da geri dönecek.
Hakim ve savcılara “seçim rüşveti” olarak tanımlanan maaş zammı ve sicil affı paketinin içine konulan yargıya “özel yetki” düzenlemeleri toplumun üzerinde “Demokles’in kılıcı” gibi sallanacak. Paketin yansımaları şöyle olacak:
İlk hedef cemaat
Yargı paketinde getirilen düzenlemeler, “cemaati bitirme” hamleleri olarak yorumlandı. Savcılar, TCK’deki mevcut düzenmeler nedeniyle cemaate yakın isimler hakkında dinleme kararı almakta zorlanıyordu.
Yasa paketine anayasal düzene ve devletin güvenliğine karşı işlenen suçlarda da dinleme yapılmasına imkân verilmesi cemaat soruşturmalarını hızlandıracak. Çünkü cemaate yönelik temel suçlama 17 Aralık operasyonları ile hükümeti devirmeye çalışmak iddiasıydı.
Özellikle Ankara Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Soruşturma Bürosu savcısı Serdar Coşkun’un Fethullah Gülen ve cemaatine yönelik ana soruşturma dosyasının önü bu yolla açılacak. Bu soruşturmada cemaatin sadece beyin takımı değil; sivil toplum, sermaye, eğitim, basın ve kamudaki yapıları da araştırılıyor.
Big Brother sizi izleyecek
Paket yasalaşırsa hükümet karşıtı herkesin anayasal düzene karşı suç işlediği iddiasıyla telefonlarının dinlenmesi, teknik takiple izlenmesi, evinde arama yapılması veya mal varlığına el konulmasının önü açılacak. TCY’de düzenlenen, “cebir ve şiddet kullanarak anayasal düzeni ve TBMM ve hükümeti ortadan kaldırmak, Meclis’in ve hükümetin görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etmek (309, 311, 3012), halkı hükümete karşı silahlı isyana teşvik etmek(313)” ve devletin güvenliğine karşı suç işlemek maddeleri katalog suçlar arasına alındı ve telefon dinleme nedeni olarak sayıldı. Bu gelişme, hükümete muhalif her kesimi tehdit edecek.
En fazla Toplantı ve Gösteri Yasası’na muhalefet etmekle suçlanabilecek eylemciler, telefon dinleme yoluyla elde edilecek “deliller” ile hükümeti devirmeye çalışmakla suçlanabilecek ve haklarında müebbet istenebilecek.
Örneğin Gezi eyleminde Mehmet Ali Alabora’nın “Mesele sadece Gezi Parkı değil arkadaş, sen hâlâ anlamadın mı? hadi gel” diye attığı tweet, bu kapsama sokulabilecek. Alabora, bu mesajı yazdığı için halkı hükümete karşı isyana teşvikten soruşturma geçirmiş, ancak savcılık takipsizlik vermişti.
Muhalifler içinde ‘gizli ajanlar’
Yasa teklifinin önemli bir maddesi de gizli soruşturmacının çalışacağı alanın genişletilmesi oldu. TCY’nin 139. maddesinde düzenlenen gizli soruşturmacı, artık devletin güvenliğine ve anayasal düzene karşı işlenen suçlarda da görevlendirilebilecek.
Yasanın ilk iki fıkrasında, bu konuda “Soruşturma konusu suçun işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebeplerinin bulunması ve başka surette delil elde edilememesi hâlinde, kamu görevlileri gizli soruşturmacı olarak görevlendirilebilir. Bu madde uyarınca yapılacak görevlendirmeye ağır ceza mahkemesince oybirliğiyle karar verilir. İtiraz üzerine bu tedbire karar verilebilmesi için de oy birliği aranır. Soruşturmacının kimliği değiştirilebilir. Bu kimlikle hukukî işlemler yapılabilir. Kimliğin oluşturulması ve devam ettirilmesi için zorunlu olması durumunda gerekli belgeler hazırlanabilir, değiştirilebilir ve kullanılabilir” deniliyor. Gizli soruşturmacı örgütlü suçlarla mücadele amacıyla örgüt içerisine sızarak o örgütün işlediği suçlarla ilgili araştırma yapıp delil toplaması için getirilmiş bir uygulamaydı. Ancak gizli soruşturmacılar, artık hükümete karşı işlenen eylemlerde suçu işleyen grubun içine sızabilecek. Bu yolla cemaat içine gizli soruşturmacı yerleştirilmesi de mümkün…
